در قانون مالیات‌های مستقیم ایران، مالیات بر حقوق به مالیاتی اطلاق می‌شود که بر درآمدهای ناشی از اشتغال افراد به عنوان کارمند یا حقوق‌بگیر در بخش‌های دولتی یا خصوصی تعلق می‌گیرد. این مالیات به‌طور عمده از حقوق و دستمزد کارکنان کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود.
خلاصه‌ای از بخش مالیات بر حقوق به شرح زیر است:
1. مشمولین مالیات:
تمامی افراد شاغل به عنوان کارمند، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، مشمول مالیات بر حقوق هستند.
همچنین، مدیران، پیمانکاران، و افرادی که از موسسات مختلف حقوق دریافت می‌کنند، باید مالیات بپردازند.
2. میزان مالیات:
مالیات بر حقوق به صورت مقطوع و طبق دوره‌های مالیاتی (معمولاً ماهانه) محاسبه می‌شود.
نرخ مالیات به‌صورت پله‌ای است و به تناسب افزایش درآمد، درصد مالیات نیز افزایش می‌یابد. به این معنی که برای مبالغ پایین‌تر، نرخ مالیات کمتر است و برای مبالغ بالاتر، نرخ آن بیشتر می‌شود.
3. کسر معافیت‌ها:
برخی از معافیت‌ها برای حقوق‌های پایین‌تر و برخی از هزینه‌های شغلی (مانند بیمه) وجود دارد.
معافیت‌های مالیاتی برای حقوق‌های زیر یک سقف مشخص، به‌ویژه برای افرادی که در طبقات کم درآمد قرار دارند، اعمال می‌شود.
4. پرداخت مالیات:
مالیات بر حقوق از طریق کارفرما از حقوق کارکنان کسر می‌شود و کارفرما موظف است آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
همچنین کارفرما مسئولیت گزارش‌دهی و ثبت مالیات کسرشده را دارد.
5. نحوه محاسبه:
ابتدا از مبلغ حقوق و دستمزد، معافیت‌های قانونی (مثل معافیت شخصی و بیمه) کسر می‌شود.
سپس بر اساس نرخ‌های تعیین شده در قانون، مالیات محاسبه و از حقوق فرد کسر می‌شود.
6. مبلغ مالیات:
نرخ مالیات بر حقوق در ایران از 10 درصد برای درآمدهای پایین‌تر شروع می‌شود و بسته به سطح درآمد تا 35 درصد یا بیشتر افزایش می‌یابد.
در نهایت، مالیات بر حقوق به‌طور خودکار از حقوق ماهانه افراد کسر می‌شود و افراد نیازی به انجام مراحل پیچیده برای پرداخت مالیات خود ندارند.
